Sot Dita Botërore e Oqeaneve
Dita Botërore e Oqeaneve festohet çdo vit më 8 qershor në mbarë globin. Oqeanet përbëjnë mbi 70 për qind të planetit dhe janë thelbësorë për të mbështetur dhe promovuar jetën. Degradimi i tyre mund të destabilizojë dinamikën e tokës me burimet natyrore.
Kombet e Bashkuara do të nxjerrin në pah temën Rivitalizimi: Veprimi Kolektive për Oqeanin në Ditën Botërore të Oqeaneve, më 8 qershor 2022.
Sipas OKB-së, oqeanet prodhojnë rreth 50 për qind të oksigjenit të planetit dhe janë shtëpia e biodiversitetit të tokës. Është burimi kryesor i proteinave për mbi 1 miliard njerëz në botë. Deri në vitin 2030, rreth 40 milionë njerëz do të fitojnë jetesën duke u punësuar në industritë e bazuara në oqean.
Oqeanet thithin gjithashtu gati 30 për qind të dyoksidit të karbonit të prodhuar nga njerëzit, gjë që ndihmon në zbutjen e ngrohjes globale.
Megjithatë, me kalimin e viteve, oqeanet duhej të dëshmonin 90 për qind varfërim të popullatave të mëdha të peshqve dhe 50 për qind shkatërrim të shkëmbinjve koralorë për shkak të aktiviteteve të pamatura njerëzore.
Dita Botërore e Oqeaneve shënohet si një kujtesë çdo vit për shkatërrimin e shkaktuar nga aktivitetet njerëzore si plehrat dhe deponimi i ujërave të zeza dhe rrjedhjet e naftës.
Qëllimi i ditës është të rrisë ndërgjegjësimin e njerëzve për "ndikimi i veprimeve njerëzore në oqean" dhe të mobilizojë qytetarët për menaxhimin e tyre të qëndrueshëm.
Koncepti i Ditës Botërore të Oqeaneve u propozua për herë të parë nga OKB-ja në vitin 1992 në Samitin e Tokës në Rio de Zhaneiro. U sugjerua që të festohej një ditë për të rritur ndërgjegjësimin për rolin vendimtar që luajnë oqeanet në jetën tonë dhe mënyrat në të cilat njerëzit mund të ndihmojnë në mbrojtjen e tyre.
Që nga viti 2002, Rrjeti Botëror i Oqeanit ka ndërtuar mbështetje për ngjarjet e ndërgjegjësimit për oqeanin më 8 qershor me ndihmën e sponsorizimit nga Komisioni Ndërqeveritar Oqeanografik i UNESCO-s.
Më 5 dhjetor 2008, Asambleja e Përgjithshme e KB miratoi një rezolutë për të caktuar këtë ditë.
Përveç UNESCO-s, agjenci të tjera nën kujdesin e OKB-së si Programi i Kombeve të Bashkuara për Mjedisin (UNEP) dhe FAO gjithashtu punojnë për të mbrojtur ekosistemet detare dhe bregdetare./syri/
