SAHAR

Bërthama e brendshme e Tokës, një top hekuri i nxehtë me madhësinë e Plutonit, ka ndaluar së rrotulluari në të njëjtin drejtim si pjesa tjetër e planetit dhe madje po rrotullohet në anën tjetër, tregoi një studim të hënën.

Përafërsisht 5,000 kilometra (3,100 milje) nën sipërfaqen ku jetojmë, ky "planet brenda planetit" mund të rrotullohet në mënyrë të pavarur sepse noton në bërthamën e jashtme të metalit të lëngshëm.

Pikërisht se si rrotullohet bërthama e brendshme ka qenë një çështje debati midis shkencëtarëve dhe kërkimet e fundit pritet të rezultojnë të diskutueshme.

Ajo që dihet pak për bërthamën e brendshme vjen nga matja e dallimeve të vogla në valët sizmike  të krijuara nga tërmetet ose ndonjëherë nga shpërthimet bërthamore ndërsa ato kalojnë në mes të Tokës.

Duke kërkuar të gjurmojë lëvizjet e bërthamës së brendshme, hulumtimi i ri i botuar në revistën Nature Geoscience analizoi valët sizmike nga tërmetet e përsëritura gjatë gjashtë dekadave të fundit.

Autorët e studimit, Xiaodong Song dhe Yi Yang nga Universiteti i Pekinit të Kinës, thanë se zbuluan se rrotullimi i bërthamës së brendshme "u ndal afër rreth vitit 2009 dhe më pas u kthye në një drejtim të kundërt".

“Ne besojmë se bërthama e brendshme rrotullohet, në lidhje me sipërfaqen e Tokës, përpara dhe mbrapa, si një lëkundje”, thanë ata për AFP.

"Një cikël i lëkundjes është rreth shtatë dekada", që do të thotë se ndryshon drejtim afërsisht çdo 35 vjet, shtuan ata.

Ata thanë se më parë ndryshoi drejtim në fillim të viteve 1970 dhe parashikuan se drejtimi tjetër do të ishte në mesin e viteve 2040.

Studiuesit thanë se ky rrotullim përafërsisht përputhet me ndryshimet në atë që quhet "gjatësia e ditës" - ndryshime të vogla në kohën e saktë që i duhet Tokës për t'u rrotulluar rreth boshtit të saj.

Deri më tani, ka pak për të treguar se ajo që bën bërthama ka shumë efekt mbi banorët në sipërfaqe./syri/