SAHAR

Pas BBC-së një tjetër media ndërkombëtare i ka kushtuar vëmendje dështimit të negociatave mes Serbisë dhe Kosovës të ndërmjetësuara nga BE. “The Guardian” shkruan se mosmarrëveshja mes dy vendeve mund të shkaktojë trazira dhe dhunë.

Përplasjet mbi targat e makinave në Kosovë po kërcënon të shpërthejë në trazira të hapura dhe një nga krizat më serioze gjatë këtyre viteve, ndërsa tensionet midis Serbisë dhe Kosovës,  vazhdojnë të rriten.

BE, SHBA dhe NATO kanë shprehur alarmin pasi më shumë se tetë orë bisedime të thirrur nga një takim urgjent në Bruksel, nuk arritën të zgjidhin mosmarrëveshjen mbi planet e Kosovës për të gjobitur banorët serbë që refuzojnë të dorëzojnë targat e tyre të lëshuara nga Beogradi.

Disa orë para afatit të fundit, kur policia do të fillonte lëshimin e gjobave prej 150 eurosh, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, vendosi të pranonte ‘kushtin e SHBA-së’ dhe të ndalonte edhe për 48 orë të tjera aplikimin e vendimit.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell tha se të dyja palët kishin treguar një “mungesë të plotë respekti për detyrimet e tyre ndërkombëtare” dhe se do të mbanin “përgjegjësinë e plotë për çdo përshkallëzim të dhunës që mund të ndodhë në terren në ditët në vijim”.

Nga ana e tij, zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA-së, Ned Price, shprehu shqetësimin e Uashingtonit, duke u bërë thirrje të dyja palëve të bëjnë, “lëshime për të siguruar që ne të mos rrezikojmë dekada të paqes së fituar me vështirësi në një rajon tashmë të brishtë”.

Jens Stoltenberg, sekretari i përgjithshëm i NATO-s i cili ka 3,700 trupa paqeruajtëse ende të dislokuara në Kosovë, tha se ishte “i zhgënjyer që nuk ishte e mundur të zgjidhej mosmarrëveshja e targave” dhe kërkoi “zgjidhje pragmatike” për të shmangur çdo përshkallëzim.

Tensionet midis Beogradit dhe Prishtinës janë ndezur javët e fundit pasi çështja e targave është bërë fokusi i një mosmarrëveshjeje të gjatë mbi sovranitetin që daton që nga shpallja zyrtare e pavarësisë së Kosovës në vitin 2008.

Ndërsa rreth 100 shtete e kanë njohur Kosovën, dhe i është dhënë anëtarësimi në disa institucione ndërkombëtare, Serbia dhe aleatët e saj kryesorë, Rusia dhe Kina, refuzojnë ta bëjnë këtë.

Kushtetuta e Serbisë e përcakton Kosovën si pjesë të territorit të saj kombëtar dhe shumë prej rreth serbëve në Veri të Kosovës i mbeten besnik Beogradit, i cili u siguron atyre mbështetje të konsiderueshme financiare dhe politike.

Serbët e refuzojnë autoritetin e Prishtinës, mbajnë flamurin serb, përdorin monedhën e saj dhe rreth 10,000 prej tyre po refuzojnë me vendosmëri të ndryshojnë targat serbe.

Prishtina filloi zbatimin e planit të saj të shkëmbimit me shumë hapa që përfshin paralajmërime, gjoba dhe më në fund ndalime rrugore, më 1 nëntor, duke shkaktuar rezistencë të ashpër dhe dorëheqje masive të policëve, gjyqtarëve, prokurorëve dhe zyrtarëve të tjerë serbë në Kosovë.

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, të cilin Kosova e akuzon për nxitje të qëllimshme të tensioneve, ka paralajmëruar për “ferrin në terren” nëse policia e Kosovës përpiqet të zbatojë gjoba ose ndalime dhe paralajmëroi se të dy palët janë “në prag të konfliktit”.

Borrell tha se BE-ja, e cila gjithashtu ka një mision prej 130 anëtarësh në terren në Kosovë, kishte propozuar një kompromis që mund të kishte shmangur përshkallëzimin, por ndërsa Vuçiç e pranoi atë, Kurti, i cili dëshiron negociata më të gjera për normalizimin e marrëdhënieve, nuk e bëri.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së tha se situata dërgoi “një sinjal politik shumë negativ” duke qenë se të dyja palët e kanë bërë atë një objektiv për BE-në.

Ai i kërkoi Prishtinës që të pezullojë të gjitha hapat e mëtejshëm në lidhje me ri-regjistrimin e automjeteve në veri të Kosovës dhe Serbisë të ndalojë lëshimin e targave të reja.

“Të dy palët kishin nevojë për “hapësirë ​​dhe kohë për të kërkuar një zgjidhje të qëndrueshme”, tha më tej ai./syri/